De geschiedenis van de mandala

Het woord Mandala komt uit het Sanskriet en betekent Cirkel. De figuur, door de cirkel omsloten, werd in diverse culturen gebruikt als hulpmiddel bij meditatie en concentratie. In feite is een mandala oorspronkelijk een spirituele afbeelding van het heelal.

De zon, de maan en de sterren en planeten hebben alle oervolkeren over de hele wereld gefascineerd. Meestal zijn de mandala figuren getekend of geschilderd, maar ook werden er mandala's gemaakt van gekleurd zand en in Russische kloosters werden ook mandala's gedanst.

De roosvensters van gekleurd glas in kerken zijn mandala's, maar ook een doorgesneden vrucht laat een mandala patroon zien, of de jaarringen van een boom, of de kristallen van sneeuw en ijs. Ook in minder tastbare dingen kunnen we de mandala ontdekken, zoals het steeds weer terugkerend patroon van lente, zomer, herfst en winter, of de cyclus van het leven in geboren worden, opgroeien en sterven en wedergeboorte.

Alle cirkelvormen in de natuur, die een al of niet regelmatige structuur hebben kunnen we zien als een mandala. Omdat deze cirkelvorm zo vaak voorkomt krijgt hij iets universeels. Veel mandala's die getekend of geschilderd worden laten een zich herhalend patroon zien, maar tegenwoordig zien we ook mandala's die dat regelmatig terugkerende patroon niet hebben.

Men kan zich dan afvragen of hier nog wel sprake is van een mandala. Naar mijn mening is dat meestal wel het geval. Er wordt niet voor niets gekozen om een tekening binnen de cirkel te maken en niet binnen een rechthoekig of vierkant vlak.

De Zwitserse psychiater Carl Gustaaf Jung gebruikte het fenomeen mandala tekenen bij zijn patienten. Zijn patienten lieten doormiddel van een mandala tekening zien wat er diep van binnen bij hen omging waardoor hij op een betere manier met zijn patienten kon werken.

Mijn ervaringen met de mandala

In het jaar 1994 ben ik op een meditatieweekend in contact gekomen met het tekenen van mandala's. Het was voor mij een rustgevende, meditatieve ervaring om met het tekenen en kleuren van mandala's bezig te zijn. In de eerste tijd na dit weekend heb ik diverse mandala's getekend, waarbij ik voor de lege witte cirkel op mijn papier ging zitten en gewoon maar ergens begon te tekenen. Steeds weer was het een enorme verrassing wat er te voorschijn zou komen.

De ene keer werd het een regelmatige verdeling van de cirkel, met zich herhalende patronen, de andere keer werd het een meer vrije tekening binnen de cirkel. Er waren periodes waarin ik steeds weer nieuwe mandala's tekende en ook waren er periodes, waarin er helemaal niets ontstond.

Zo verstreken er diverse jaren tot dat ik in het jaar 1997 een nieuwe heup kreeg. Het op mijzelf teruggeworpen zijn tijdens de opname in het ziekenhuis en de vrij lange revalidatie periode daarna brachten het verlangen om mij via mandala tekeningen te uiten weer omhoog.

Een jaar later werd ik weer opgenomen voor een operatie. Deze keer werd de baarmoeder en eierstokken verwijderd. Weer heb ik veel getekend in deze periode, waarin ik ook te maken kreeg met een matige depressie.

Het mandala tekenen en de psychotherapie die ik in die tijd kreeg hebben mij goed geholpen om bij mijzelf te blijven in een tijd waarin deze operaties en het aflopen van een huwelijksrelatie veel energie kostten.

Met name de mandala's die ik in die periode tekende betekenen voor mij heel veel. Zij geven uitdrukking aan mijn gevoelens in die tijd. Het gebeurde soms dat ik iets had getekend en in eerste instantie daar nog geen betekenis aan kon geven. Pas veel later heb ik begrepen wat ik getekend had. Voor mij is het duidelijk dat mijn mandala tekeningen afkomstig zijn uit een diepere laag van mijn geest.

Carl Gustaaf Jung, een Zwitsers psychiater, noemt deze laag het collectief onbewuste. De laag van waar uit ook onze dromen ontstaan. Bij het tekenen van een mandala gebeurt er iets tussen mijn eigen binnenwereld en wat er in de uiterlijke wereld op mijn pad komt.Een aantal jaar geleden ben ik kleine kopieen van mijn mandala's gaan maken. En maakte ik daar kaarten van. Tot mijn verbazing waren er zeer veel mensen die mijn kaarten kochten en erg mooi vonden.

Vaak heb ik uitleg moeten geven over de tekening die ik maakte, maar regelmatig gaven mensen ook vanuit zichzelf een betekenis aan een tekening.Het kan heel goed zijn, dat een mandala tekening die vanuit het collectief onbewuste is gemaakt een directe verbinding aangaat met de diepere lagen van iemand anders die zo'n mandala tekening op zich laat inwerken.

Galerie met mijn mandala's

Met wisselende regelmaat teken ik mandala's. Van de grote hoeveelheid, die gedurende vele jaren zijn ontstaan, vind U hier een selectie van 45 tekeningen.

Aan diverse mandala's zit een verhaal vast of symboliek.

Als U binnen één van de series op een mandala klikt verschijnt er een vergroting met bijbehorende beschrijving.

Ik wens U veel kijk en lees plezier.